Jednym z ciekawszych narzędzi do wyznaczania celów jest metoda SMART. Składa się ona z pięciu etapów, które pozwalają przemyśleć cel przed podjęciem decyzji o działaniu.
S – Specific and clear
M – Measurable
A – Achievable
R – Relevant
T – Time dimensioned
Poniżej przedstawiam przykład zastosowania metody SMART. Pytania są dopasowane do danego przykładu. Przy innych celach nie koniecznie mogą się sprawdzić.
Przykład zastosowania metody SMART: Kupno mieszkania nad morzem
I. Specific and clear (specyficzny, konkretny) – etap ten służy do zdefiniowania, co konkretnie chce uzyskać. Tutaj należy doprecyzować kryteria, po których poznam, że cel został osiągnięty.
Simple (prosty) – jest to drugie kryterium jakie warto uwzględnić na tym etapie. Zrozumienie celu powinno być jednoznaczne i nie pozostawiać żadnych wątpliwości, co chcemy osiągnąć.
- Czego dokładnie chcę/oczekuję?
- Mieszkanie nad morzem w okolicach Gdańska.
- Wielkość lokalu: 2 pokoje z widną kuchnią i balkonem.
- Strona południowa.
- Garaż podziemny.
- Winda
- Przy cenie X może być do remontu.
- Przy cenie Y ma być do natychmiastowego zamieszkania.
- Czas dojścia na plaże max. 30 minut pieszo.
- Łatwy dojazd pociągiem z Krakowa.
- Kiedy dokładnie chcę to uzyskać?
- Kiedy wyobrażę sobie, że już to mam, co czuję, słyszę i widzę?
- Siedzę na balkonie z widokiem na morze. Czuje zapach wiosennego morza. Jestem spokojny i zadowolony, ponieważ jestem w miejscu, które lubię :). Klienci chętnie wynajmują mieszkanie w okresie letnim, co pozwala pokryć koszty utrzymania i kredytu.
II. Measurable (mierzalny) – etap ten służy do zdefiniowania tzw. „kamieni milowych”, które służą do określenia czy cel został osiągnięty. Jeżeli cel jest odległy, to warto zdefiniować kroki pośrednie. Dzięki temu będziemy mogli sprawdzić realizację celu, jak również utrzymać motywację do działania.
- W jaki sposób zmierzę, czy cel został osiągnięty?
- Sprawdzenie oferty banków.
- Znalezienie oferty na mieszkanie.
- Pozyskanie środków na lokal.
- Odnowienie/remont mieszkania.
- Spłata ostatniej raty kredytu.
- Po czym rozpoznam, że jestem na dobrej drodze do osiągnięcia mojego celu?
- Posiadam gotówkę na wpłatę własną.
- Pozytywna rekomendacja banku.
III. Achievable (osiągalny) – na tym etapie definiuje, jakie zasoby potrzebujemy do osiągnięcia celu oraz czy je posiadamy lub możemy zdobyć.
- Jakie zasoby potrzebuję do zrealizowania tego celu?
- Środki finansowe własne i kredyt mieszkaniowy.
- Gdzie mogę znaleźć zasoby?
- Pieniądze mogę pożyczyć u rodziny i/lub w banku.
- Jak mogę wpłynąć na innych, by pomogli mi go osiągnąć?
- Mogę pokazać rodzinie, w przypadku obawy czy podołam z kredytem zaciągniętym u nich, że jestem zaradny i wypłacalny.
- W banku moja historia prowadzenia działalności gospodarczej bez problemu przekona urzędnika, że jestem wiarygodnym klientem do współpracy.
- Od czego zacznę realizację celu?
- Realizację celu zacznę od sprawdzenia dostępności mieszkania oraz jego wartości na rynku nieruchomości.
IV. Relevant (zgodny ze mną, odpowiedni dla mnie) – ten etap, to tak zwana „ekologia celu”. Tutaj sprawdzamy na ile realizacja celu jest zgodna z moimi wartościami oraz jaki ma wpływ na otoczenie (np. rodzina, współpracownicy, sąsiedzi). Jest to bardzo ważny etap ponieważ wsparcie ze strony środowiska, w którym funkcjonujemy bardzo ułatwia realizację celu.
- Jaką mam motywację do osiągnięcia tego celu?
- Mam dużą motywację ponieważ oprócz osobistych korzyści (uwielbiam morze) traktuję zakup jako inwestycję w fundusz emerytalny, który będzie na mnie pracował gdy przejdę na emeryturę.
- Dlaczego chcę go osiągnąć?
- Mieszkanie będzie pracować na mój fundusz emerytalny.
- Dlaczego jest to dla mnie ważne?
- Na emeryturze chce mieć środki na realizację swoich pasji.
- Czy jest spójny z moimi wartościami?
- Cel jest spójny z moimi wartościami. Podczas jego realizacji nie zostaną one naruszone.
- Jak zmieni się moje życie, kiedy już go zrealizuję?
- W okresie jesienno wiosennym będę spędzał czas nad morzem.
- Czy jest coś, co mnie powstrzymuje przed jego osiągnięciem?
- Co stracisz jeśli zrealizujesz cel?
V. Time dimensioned (osadzony w czasie) – cel powinien mieć dokładnie określony horyzont czasowy, w jakim zamierzamy go osiągnąć.
- Kiedy zrealizuję ostatecznie mój cel?
- Kiedy mam przestać go realizować?
- Jeżeli moja zdolność kredytowa będzie nie wystarczająca do zapewnienia płynności finansowej w domu.
- Jak często mam wykonywać pracę na rzecz jego realizacji? (konkretnie, np. 2 razy w miesiącu, a nie „często”).
- Praca jest ciągła ponieważ polega na zapewnieniu środków na spłatę kredytu.
- Kiedy wykonam pierwszy krok, aby zacząć ten cel realizować?
Dodatkowym krokiem, który można wykonać są tak zwane „czarne scenariusze”. Jest to etap, który ma nam pozwolić opracować rozwiązania na wypadek gdyby pojawiły się niespodziewane przeszkody.
- Spójrz na opracowane działania w metodzie SMART, co może pójść nie tak? Co się może zdarzyć?
- Mogę utracić płynność finansową i braknie środków na spłatę kredytu.
- Kryzys na rynku i nie będzie chętnych na wynajęcie mieszkania w sezonie letnim.
- Jak jesteś na to przygotowany?
- Mam zabezpieczenie finansowe, które pozwoli na utrzymywanie pustego mieszkania przez okres dwóch lat.
Metoda SMART pozwala zastanowić się nad celem, który mamy do zrealizowania. Sporo osób swoje pomysły definiuje w głowie i w przypadku prostych i powtarzalnych celów jest to jak najbardziej zasadne. Jeżeli mamy do czynienia z nową idea to jest zbyt dużo czynników, które możemy nie przewidzieć.
Dużą korzyścią jest również możliwość podjęcia decyzji, czy jesteśmy gotowi do realizacji celu.
Schemat znany od bardzo dawna, a jakiś czas temu byłem na warsztatach i podczas pracy w grupach ludzie tego nie ogarniali…
Z mojej perspektywy najważniejsze punkty SMART/ER’a to Mierzalność, określenie w czasie i Recorded, czyli zapisanie celu na papierze – reszta to jakby dodatki. 😉
Fajna i prosta metoda. Wystarczy popracować na konkretnym sobie bliskim przykładzie i powinna stać się jasna :). Zawsze można iść do coacha i popracować nad swoim celem.
oDKĄD POZNAŁAM SMART, ZAWSZE DEFINIUJĘ CELE Z JEGO POMOCĄ I NAPRAWDĘ DOBRZE SFORMUŁOWANY CEL TO JUŻ CZĘŚĆ SUKCESU 🙂
Niezwykłe w tej metodzie jest to, że jeśli się ją stosuje regularnie, to życie staje się prostsze 🙂